OBWODY RYBACKIE

W chwili obecnej rybactwo śródlądowe stanowi gałąź gospodarki obejmującą chów i hodowlę organizmów wodnych oraz pozyskiwanie ryb – zarówno ze sztucznych zbiorników wodnych, jak również z rzek i jezior (rybactwo profesjonalne oraz wędkarstwo), a także zagospodarowanie i eksploatację rybnych zasobów rzek i jezior.
Zabiegi gospodarcze rybactwa śródlądowego mają na celu:

• zwiększenie populacji wartościowych i pożądanych gatunków ryb,
• ochronę ryb,
• regulowanie liczebności i składu gatunkowego ryb w zbiornikach wodnych,
• wprowadzanie nowych lub zanikających gatunków (zarybianie, restytucja),
• zapobieganie chorobom ryb i ich zwalczanie.

Zasady i warunki ochrony, chowu, hodowli i połowu ryb w powierzchniowych wodach śródlądowych reguluje ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 roku o rybactwie śródlądowym (jednolity tekst Dz. U. nr 66, poz. 750 z 1999 r. wraz z późniejszymi zmianami).
Z dniem 1 stycznia 2002 roku ustawa z  dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (jednolity tekst Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 wraz z późniejszymi zmianami) dokonała istotnych zmian w  zakresie rybactwa śródlądowego wprowadzając zmiany w ww. ustawie o rybactwie śródlądowym i regulując na nowo kwestie oddawania w  użytkowanie obwodów rybackich.

Najistotniejszą wprowadzoną zmianą, obowiązującą właśnie od 1 stycznia 2002 r. jest wprowadzona art. 15. ust 1. ustawy o rybactwie śródlądowym nowa kompetencja Dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej, który w drodze rozporządzenia, ustanawia i znosi obwody rybackie.
Zmiana przepisów spowodowała również, iż to dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej oddaje do rybackiego korzystania w drodze oddania w użytkowanie obwodu rybackiego, ustanowionego na podstawie ustawy o rybactwie śródlądowym.

Przejęcie z dniem 1 stycznia 2006 roku od Agencji Nieruchomości Rolnych, w  stosunku do jezior zaliczanych do wód, o których mowa w art. 11 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy Prawo wodne (tzn. jezior o wodach płynących), uprawnień Skarbu Państwa w zakresie rybactwa śródlądowego, jak również zróżnicowanie wód regionu wodnego Dolnej Odry i Przymorza Zachodniego powoduje, iż ustanowione obwody rybackie można podzielić na trzy grupy:

• oraz obwody rybackie jeziorowe obejmujące jedynie jeziora.

Obszar RZGW Szczecin charakteryzuje się szczególnie bogatą hydrografią.

Dzięki dużemu zróżnicowaniu rzek, w regionie występują rzeki typowo nizinne (dolny odcinek rzeki Odry) charakteryzujące się ichtiofauną karpiowatą oraz rzeki o charakterze górskim, typowo łososiowe (rzeki przymorza np.: (Rega, Parsęta, Wieprza).

Zróżnicowanie wód powoduje, iż w rzekach naszego regionu wodnego występują wszystkie krainy rybne: tj. krainy pstrąga, lipienia, brzany i leszcza.
Ichtiofauna obszaru Przymorza Zachodniego i zlewni Dolnej Odry jest bardzo urozmaicona, a prócz gatunków spotykanych w jeziorach i rzekach innych rejonów Polski odnotowujemy także większość gatunków wędrownych, które już nie docierają w głąb kraju głównie w wyniku zabudowy hydrotechnicznej.
W naszym regionie znajdują się również jeziora o różnych kształtach i powierzchniach - od niewielkiej po bardzo znaczącą.

W niektórych częściach regionu jeziora stają się elementem dominującym w  krajobrazie. Obszary szczególnie bogate w jeziora pokrywają się z  zasięgiem ostatniego zlodowacenia. W regionie występują wszystkie typy jezior z obecnie stosowanego w naszym kraju, a opracowanego przez Instytut Rybactwa Śródlądowego podziału na pięć podstawowych typów rybackich: jeziora sielawowe, leszczowe, sandaczowe, linowo-szczupakowe i karasiowe.

Publiczne śródlądowe wody powierzchniowe płynące dzieli się na obwody rybackie. Aktualnie obowiązuje Rozporządzenie nr 7/2006 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie z dnia 13 grudnia 2006 r. w sprawie ustanowienia obwodów rybackich ogłoszone w:

Dzienniku Urzędowym Województwa Zachodniopomorskiego nr 121, poz.2528,
Dzienniku Urzędowym Województwa Pomorskiego nr 136, poz.2803,
Dzienniku Urzędowym Województwa Lubuskiego nr 114, poz.2035.

Do obwodu rybackiego nie włącza się wód znajdujących się w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody, w których jest zabronione wykonywanie rybactwa, oraz wód w sztucznych zbiornikach wodnych przeznaczonych do chowu lub hodowli ryb i innych organizmów wodnych, usytuowanych na publicznych śródlądowych wodach powierzchniowych płynących, jeżeli wody w tych zbiornikach sztucznie zajęły grunty, które nie stanowią własności publicznej.
W przypadku konieczności zniesienia obwodu rybackiego na wodach objętych formami ochrony przyrody obwód rybacki znosi się po upływie terminu, na który została zawarta umowa rybackiego korzystania z wód, chyba że uprawniony do rybactwa wyrazi zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy.

Obwód rybacki składa się z:

• uzupełniającego obwodu rybackiego.

Zasadniczy obwód rybacki obejmuje wody jezior, zbiorników wodnych, rzek, kanałów lub cieków naturalnych niezbędnych do prowadzenia przez uprawnionego do  rybactwa racjonalnej gospodarki rybackiej.
Racjonalna gospodarka rybacka polega na wykorzystywaniu produkcyjnych możliwości wód, zgodnie z operatem rybackim, w sposób nienaruszający interesów uprawnionych do  rybactwa w tym samym dorzeczu, z zachowaniem zasobów ryb w równowadze biologicznej i na poziomie umożliwiającym gospodarcze korzystanie z nich przyszłym uprawnionym do rybactwa.

Uzupełniający obwód rybacki obejmuje wody płynące dopływów zasadniczego obwodu rybackiego, na których uprawniony do rybactwa okresowo wykonuje czynności związane
z prowadzeniem racjonalnej gospodarki rybackiej, określone w operacie rybackim,
a w szczególności połowy tarlaków, zarybiania oraz zabiegi ochronne.

W obwodzie rybackim uprawnioną do rybactwa może być tylko jedna osoba fizyczna albo prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej.
Na wodach o warunkach biologicznych i  hydrotechnicznych szczególnie przydatnych do prowadzenia chowu lub hodowli ryb mogą być ustanawiane obręby hodowlane, w ramach obwodu rybackiego lub poza nim.
Wstęp do obrębu hodowlanego wymaga uzgodnienia z uprawnionym do rybactwa.
Obręb hodowlany nie może być ustanowiony w przyujściowych odcinkach cieków wpadających do morza.
W ramach obwodu rybackiego, w wodach, w których znajdują się miejsca stałego tarła oraz rozwoju narybku gromadnego zimowania, bytowania i  przepływu ryb, mogą być ustanawiane obręby ochronne.

Obwody rybackie ustanawia i znosi dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej w drodze rozporządzenia mającego charakter aktu prawa miejscowego.

Obręby ochronne ustanawia lub znosi zarząd województwa.

Obręby hodowlane ustanawia lub znosi, na wniosek uprawnionego do rybactwa – marszałek województwa w drodze decyzji.
Ustanowienie obrębu hodowlanego w ramach obwodu rybackiego wymaga zawarcia umowy pomiędzy uprawnionymi do rybactwa.

Rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych jest szczególnym korzystaniem z wód.
Do 31 grudnia 2001 r. rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych płynących odbywało się na podstawie pozwolenia wodnoprawnego wydanego na podstawie ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230 wraz z późniejszymi zmianami).

Od 1 stycznia 2002 r. na rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych nie jest wymagane pozwolenie wodnoprawne.

Pozwolenia wodnoprawne wydane na podstawie ustawy z dnia 24 października 1974 r Prawo wodne - wygasły w terminie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne to znaczy z dniem 1 stycznia 2005 r. Wygaśnięcie pozwolenia wodnoprawnego stwierdza, w drodze decyzji, wojewoda.
Z dniem 1 stycznia 2002 r. rybackie korzystanie z  publicznych śródlądowych wód powierzchniowych płynących następuje w  drodze oddania w użytkowanie obwodów rybackich, ustanowionych na  podstawie ww. ustawy o rybactwie śródlądowym.
Oddanie w użytkowanie obwodów rybackich następuje za opłatą roczną, na czas nie krótszy niż 10 lat, na podstawie umowy, do zawarcia której upoważniony jest dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej.
Warunkiem oddania w użytkowanie obwodu rybackiego jest przedłożenie pozytywnie zaopiniowanego operatu rybackiego.

Operat rybacki określający zasady prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej w obwodzie rybackim sporządza uprawniony do rybactwa.
Operat rybacki sporządza się raz na 10 lat w formie opisowej i graficznej.

Część opisowa operatu rybackiego powinna zawierać w szczególności:
1) dane dotyczące uprawnionego do rybactwa,
2) dane i informacje dotyczące obwodu rybackiego,
3) zasady prowadzenia gospodarki rybackiej, opracowane z  uwzględnieniem zróżnicowania obwodu rybackiego na zasadniczy i  uzupełniający obwód rybacki.

Uprawniony do rybactwa może dokonać zmian w operacie rybackim przed upływem terminu, o którym mowa wyżej o ile warunki korzystania z wód regionu uległy istotnej zmianie.
Operat rybacki oraz jego zmiany wymagają uzyskania pozytywnej opinii uprawnionej jednostki.

Oddanie w użytkowanie następuje w drodze konkursu ofert, przy czym maksymalna oferowana stawka opłaty rocznej za 1 ha powierzchni obwodu rybackiego nie może być wyższa niż równowartość 0,5 dt żyta, ustalona na podstawie ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r. Nr 136, poz. 969, z późniejszymi zmianami), zależnie od rybackiego typu wody i jej położenia.

Nie pobiera się opłat za oddanie w użytkowanie następujących części obwodu rybackiego:

1) obrębu ochronnego,
2) uzupełniającego obwodu rybackiego,
3) wód uznanych, na podstawie przepisów ww. ustawy o rybactwie śródlądowym za nieprzydatne do prowadzenia racjonalnej gospodarki rybackiej.

W przypadku nierealizowania założeń zawartych w operacie rybackim, umowa użytkowania może być rozwiązana w każdym czasie i bez odszkodowania przez dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej.
W sprawach nieuregulowanych dotyczących użytkowania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego.

WYKAZ OBWODÓW RYBACKICH